مقایسه‌ی میانگین دز در واحد سطح در رادیوگرافی پانورامیک و مقطع‌نگاری رایانه‌ای با اشعه‌ی مخروطی در دو گروه سنی بزرگسالان و کودکان در استان یزد

مقدمه: دو روش رادیوگرافی شامل پانورامیک (Panoramic) و رادیوگرافی مقطع‌نگاری رایانه‌ای با اشعه‌ی مخروطی (Cone beam computed tomography یا CBCT) در راديولوژی دندانی کاربرد فراوانی دارد. در اين مطالعه، میانگین دز ایجاد شده در سطح (Dose-area product یا DAP) در این دو روش برای دو گروه سنی بزرگسالان و کودکان سنین 10-5 سال مقایسه شد. روش‌ها: در این مطالعه‌ی تجربی، اطلاعات 251 بیمار در 7 سیستم تصویربرداری پانورامیک و یک سیستم تصویربرداری CBCT در مراکز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی (استان یزد) مورد بررسی قرار گرفت. برای هر بیمار، اطلاعاتی شامل DAP و سایر متغیرهای اسکن در دو گروه سنی قید شده، ارزیابی گردید. یافته‌ها: میانگین مقدار DAP به دست آمده در آزمون‌هـای پانوراميـــــک و CBCT در گروه سنی بزرگسالان بـــــه ترتيـــــب برابـــــر 47/6 ± 22/91 و 96/8 ± 80/934 میلی‌گری/سانتی‌متر مربع بود. این مقدار در گروه سنی کودکان 10-5 سال به ترتیب 5/13 ± 4/55 و 0/0 ± 0/663 میلی‌گری/سانتی‌مترمربع به دست آمد. میانگین مقدار DAP در مدالیته‌ی CBCT در گروه سنی بزرگسالان به طور تقریبی 9 برابر و در گروه سنی کودکان، به طور تقریبی 12 برابر بیشتر از پانورامیک گزارش شد. همچنین، این مقدار در گروه سنی بزرگسالان به نسبت معنی‌داری بیشتر از کودکان بود (050/0 > P). نتیجه‌گیری: به دليل تابش وسيع‌تر (تابش مخروطي شكل) و شرايط تابش بالاتر در CBCT نسبت به پانورامیک، مقدار DAP ناشى از این روش به ویژه در کودکان بیشتر بود. بنابراین، توجه کافی از سوی پزشکان در هنگام درخواست CBCT لازم است.