Argan Yağı ve Biyolojik Aktivitelerinin Değerlendirilmesi

Argania spinosa, Sapotaceae familyasının üyesi olup Güneybatı Fas bölgesinde yaklaşık 800.000 hektarlık bir alanda endemik yetişen bir ağaçtır. Bitkinin tohumlarından elde edilen argan yağının bölge halkı tarafından dermatolojik rahatsızlıklarda ve cilt rengini açmak üzere kullanıldığı kayıtlıdır. İçeriğinde yüksek oranda bulunan oleik asit, linoleik asit ve polifenoller sayesinde diğer sabit yağ kaynakları içerisinde fark edilir hale gelmiştir. Son dönemde kozmetik alanında çok tercih edilir olmuş, saf veya zenginleştirilmiş formlarda çeşitli formülasyonlarda kendine yer bulmuştur. Dermokozmetik kullanımı dışında öncelikle argan yağı olmak üzere bitkiden elde edilen drogların kimyasal içerikleri ve biyolojik aktiviteleri üzerinde çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada, argan yağına ait, SciFinder, Google Scholar, ScienceDirect veri tabanlarından elde edilen biyolojik aktivite ve dermotolojik etki çalışmaları listelenmiş ve kozmetik kullanımı açısından değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, argan yağının etnobotanik kullanımlarının, dermokozmetik kullanım için hazırlanan preparat ve formülasyonlarının ve derlenen biyolojik aktivite çalışmalarının parallelik gösterdiği saptanmıştır. Çalışmada kozmetik amaçlar için kullanılan argan yağlarının alerjik reaksiyonlara sebep olabildiğine dair vaka raporlarına da yer verilmiş ve argan yağı üzerinde daha fazla yan/toksik etki profil çalışmalarının gerekliliği ortaya konmuştur.