KLASİK DÖNEM OSMANLI HUKUKUNDA KÖLELİĞİN SONA ERME YOLU OLARAK TEDBİR

Geçmişi tarihin en eski dönemlerine kadar uzanan kölelik kurumu İslam hukuku içerisinde de kendisine yer bulmuş, bu doğrultuda bir İslam devleti olan Osmanlı Devleti’nde de varlığını devam ettirmiştir. Kendisinden önceki döneme kıyasla kölelik kurumunun şartlarını önemli oranda iyileştiren İslam hukuku kurallarına Osmanlı Devleti de sadık kalmış, köleliğe geçiş ve kölelikten çıkış da İslam hukukunun öngördüğü şekilde uygulamada hayat bulmuştur. ‘Klasik Dönem Osmanlı Hukuku’nda Köleliğin Sona Erme Yolu Olarak Tedbir’ başlıklı bu çalışmada ilk olarak İslam hukukunda kölelik sebepleri ve köleliğin sona erme yolları hakkında genel bilgiler verildikten sonra tedbir kurumunun ele alınmasına geçilmiştir. Bu doğrultuda İslam hukukunun temel kaynaklarından yararlanılmasının yanı sıra Osmanlı Devleti özelinde ayrıntılı bir çalışma yapabilmek adına bu döneme ait fetva kitaplarından ve kadı sicillerinden geniş ölçüde yararlanılarak tedbir kurumunun niteliği, kuruluşu, çeşitleri, hüküm ve sonuçları ayrı başlıklar altında ele alınarak incelenmiştir. Yapılan incelemeler sırasında kimi yerlerde ortaya çıkan görüş farklılıklarına da yer verilmiş ve bunların bir değerlendirilmesi yapılmaya çalışılmıştır. Böylece Osmanlı hukuk sisteminde tedbir kurumuyla ilgili detaylı bir çalışma ortaya konması hedeflenmektedir.