Rethinking Physician Rights During COVID-19 Pandemic

'Hekim hakları' ile ilgili literatür taraması yapıldığında genellikle 'hasta hakları' veya 'hekim sorumlulukları' sonuçları ile karşılaşılmaktadır. Son 150 yıl içerisinde hasta haklarına verilen önemin karşısında hekim ya da sağlık çalışanlarının kişi ve özlük haklarını güvence altına alan ulusal ya da uluslararası bir yasa ya da kapsamlı bir çalışma yoktur. Aslında Dünya Tabipler Birliği 1986 yılında 'Hekim Bağımsızlığı ve Mesleki Özgürlük Hakları' başlıklı bir bildiri yayımlamıştır. Fakat maddeleri itibarıyla baktığımızda bu bildirgede de haklardan ziyade sorumluluklar ön plana çıkmaktadır. Nihayetinde bu sözde hekim hakları bildirgesi de 2005 yılında yine Dünya Tabipler Birliği tarafından ilga edilmiştir. Hürriyet, bireyin istediği gibi yapabilme becerisidir. Hak ise hukuk tarafından bireyin menfaatlerinin korunmasıdır. Haklar, kırılgan konumdaki bireylerin hürriyetini korumaya hizmet etmektedir. Son zamanlarda hekime şiddet tüm dünyanın ortak sorunu hâline gelmiştir. Bununla beraber koronavirüs hastalığı-2019 pandemisi bizlere sağlık çalışanlarının özlük haklarının çokça kırılgan olduğunu ve kolayca feda edilebileceğini göstermiştir. Bu süreçte, kimi ülkeler sağlık çalışanlarının istifa ve izin haklarını sınırlandırırken, bilim adamları ve sağlık çalışanları üzerinde küresel baskıların etkileri izlenmiştir. Bu durum, sağlık çalışanlarının kişilik ve özlük haklarının yasalar ile koruma altına alınmasının aciliyetini ve gerekliliğini göstermektedir. Çalışmamızda, hekim-hasta ilişkisi tarihsel süreç içerisinde incelenmiş olup, sağlık çalışanlarına yönelik yasal geçerliliği olan kapsamlı bir çalışan hakları sözleşmesinin gerekliliği tartışılmış ve bu sözleşmenin tasarımı ile ilgili tavsiyelerde bulunulmuştur.