Stanowisko Grupy Ekspertów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące opieki paliatywnej w kardiologii

Opieke paliatywną (OP) definiuje sie jako aktywną opieke calościową nad osobami, ktore zyją z chorobami nieodpowiadającymi na leczenie przyczynowe. Powinno sie ją zapewnic wszystkim osobom zyjącym z chorobami serca, w czasie calego okresu zycia z chorobą, zawsze wtedy, kiedy istnieją ku temu wskazania, proporcjonalnie do istniejących potrzeb, niezaleznie od rozpoznania ani rokowania co do okresu oczekiwanego przezycia. Moze byc sprawowana jako podstawowa OP (zwana podejściem paliatywnym) lub jako opieka specjalistyczna (SOP). Podstawowa OP sprawowana jest przez wszystkich profesjonalnych pracownikow ochrony zdrowia wykorzystujących podstawy OP w swojej codziennej pracy. Opieka specjalistyczna sprawowana jest przez wielodyscyplinarny zespol paliatywny lub przez specjaliste OP, ktory reprezentuje taki zespol lub ściśle z nim wspolpracuje. Podstawowa OP jest wystarczająca do zaspokojenia potrzeb wiekszości chorych zyjących z chorobami serca. Jedynie niewielka grupa chorych ze zlozonymi problemami lub trudnymi do leczenia objawami utrzymującymi sie pomimo zapewnienia podstawowej OP wymaga – czasem jedynie ograniczonego w czasie – wlączenia SOP do zespolu opiekującego sie chorym. Przed rozpoczeciem paliatywnego lub objawowego leczenia danego objawu, lub przynajmniej rownolegle z jego początkiem, nalezy przeanalizowac mozliwośc swoistego leczenia przyczynowego i wdrozyc je, jeśli jest to zasadne. W przypadku dolegliwości mogących stanowic konsekwencje choroby ukladu krązenia nalezy sie upewnic, ze stosowane leczenie kardiologiczne jest optymalne. W celu unikniecia cierpienia spowodowanego terapią wysokoenergetyczną dopuszcza sie deaktywowanie funkcji kardiowersji/defibrylacji w implantowanych kardiowerterach-defibrylatorach. Rozmowe na temat przyszlego stanu zdrowia pacjenta, zwlaszcza na temat kranca jego zycia, lekarz powinien rozpocząc z wyprzedzeniem, zanim stan pacjenta sie pogorszy, utrudniając tym samym aktywny udzial pacjenta w rozmowie. Czesto proces komunikowania sie stanowi wyzwanie zarowno dla pacjenta, jak i dla lekarza. Aby sie upewnic, ze jakośc komunikowania jest wysoka, i ulatwic aktywne angazowanie sie pacjentow w proces podejmowania decyzji, konieczne jest szkolenie pracownikow kardiologicznej opieki zdrowotnej w zakresie umiejetności komunikowania sie. Pomoze im to czuc sie bardziej komfortowo, zwlaszcza jeśli komunikowanie sie w danej sytuacji stanowi wyzwanie. Opieka paliatywna skierowana jest szczegolnie do takich grup chorych, jak dorośli zyjących z wrodzoną wadą serca (GUCH), chorzy z nadciśnieniem plucnym czy zaawansowanymi wadami zastawkowymi serca.