Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencileri ve Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Doktorların Adli Raporlar Konusundaki Bilgi ve Tutumları

OZET Amac: Ulkemizde hekimlik yapma yetkisine sahip hekimlere, Tababeti Adliye Kanunu’na gore adli olaylarda gorev alabilme zorunlulugu; Turk Ceza Kanunu (TCK) 280. Maddesi ile de saglik personeline adli olguyu bildirim zorunlulugu getirilmistir. Adli raporlar, adli makamlarca hekimden istenen, kisinin tibbi durumunun tespit eden ve maruz kalinan travmaya iliskin adli makamlarca sorulan sorulari yanitlayan, hekim gorus ve kanaatini bildiren belgeleri kapsamaktadir. Bu arastirmada Dicle Universitesi Tip Fakultesi son sinif ogrencileri (intorn doktor) ve Dicle Universitesi Tip Fakultesi’nde uzmanlik egitimi almakta olan asistan hekimlerin adli raporlar konusundaki bilgi, tutum ve dusuncelerinin ortaya konmasi amaclanmistir. Yontem: Kesitsel ve tanimlayici tipte olan bu calismanin evrenini Dicle Universitesi Tip Fakultesi son sinif ogrencileri ve Dicle Universitesi Hastanesinde uzmanlik egitimi almakta olan asistan doktorlar olusturmustur. Calismada veri toplama araci olarak anket kullanilmistir. Anket formu sosyodemografik ozelliklerin sorgulandigi sekiz ve adli raporlar konusunda bilgi, tutum ve dusuncelerin degerlendirildigi coktan secmeli 20 sorudan olusturulmustur. Arastirma verilerimizin istatistiksel degerlendirmesinde SPSS 22.0 paket programi kullanilmistir. Bulgular: Calismaya katilanlarin 175’i (%65) asistan hekim, 94’u (%35) ise intorn doktordur. Asistan ve intorn doktorlarin yas ortalamalari sirasi ile 29,4±3,83 yil ve 24,7±1,62 yil idi. Asistan ve intorn doktorlarin sirasiyla 120’si (%69) ve 65’i (%69,1) erkek olup, 54’u (%31) ve 29’u (%30,9) kadin idi. Katilimcilara adli tip konusunda kendilerini yeterli gorup gormedikleri sorulmus; asistan hekim ve intorn doktorlarin sirasiyla 115’i (%65,7) ve 83’u (%88,3) yetersiz gordugunu belirtmistir. Katilimcilardan asistan hekimlerin ve intorn doktorlarin sirasiyla 59’u (%33,7) ve 69’u (%73,4) verecekleri adli raporlarin yargidaki etkilerini bilmedigini, 39’u (%22,3) ve 2’si (%2,1) bildigini, 77’si (%44) ve 23’u (%24,5) ise kismen bildigini soylemistir. Gecici Raporun gecerlilik suresi sorgulanmis, asistan hekimlerin 45’i (%25,7), intorn doktorlarin ise 66’si (%70,2) gecici raporu ilk defa duydugunu soylemistir. Sonuc: Mahkemelerin verdigi karar ve cezalari adli raporlarin sonuclari etkilemekte olup, hatali ya da eksik verilen adli raporlar muayene edilen kisiyi ya da sanigi magdur edebilmekte, hekimi hukuki ve cezai sorumluluklarin altina sokabilmekte, adli makamlarin is yukunu arttirarak adli yargi surecinin uzamasina ve yarginin yanlis tecellisine neden olabilmektedir. Bu nedenle gerek hekimlerin gerekse hekim adaylarinin adli raporlarin usulune uygun ve dogru doldurulmasi konusunda yeterince bilgi sahibi olmalari, adli raporlarin kendilerine yukledikleri hukuki sorumlulugun ve yargidaki etkilerini bilmeleri son derece onemlidir. Suphesiz bu sorunlarin cozulmesinin en onemli yolu egitimdir. Bu nedenle, mezuniyet oncesi adli tip egitimleri iyilestirilmeli, mezuniyet sonrasinda iller duzeyinde surekli ve duzenli egitimler olmali, adli rapor yaziminda kilavuzlardan faydalanilmalidir.