ÇÜRÜK RİSKİ VE GENETİK

Multifaktöriyel bir hastalık olan diş çürüğünün etiyolojisi yıllardır araştırılmaktadır. Aynı çevresel risk faktörlerine maruz kalan bireylerin çürük riskinin aynı olmadığı belirlenmiş ve bu sonuç çürüğün etiyolojisinde genetik faktörlerin de rol oynadığını akla getirmiştir. Diş çürükleri toplumun tamamında görüldüğü için geçmişte, genetik faktörlerin diş çürüğünün etiyolojisi üzerindeki etkisi önemsenmemiştir. Son on yılda bireylerin çürük riskine etki eden genetik faktörler ile ilişkili çalışmalarda artış gözlenmiştir. Diş çürüğü üzerine yapılan genetik araştırmalar 1930’lu yıllarda deneysel hayvan çalışmaları ve gözlemsel araştırmalar olarak başlamıştır. İnsanlar üzerindeki gen polimorfizmini inceleyen çalışmalar ancak son yıllarda karşımıza çıkmaktadır. İncelenen genler çürük riskiyle ilişkisine göre spesifik kategorilerde gruplandırılmaktadır. Günümüzde incelenen başlıca gen kategorileri mineralizasyon, ağız içi savunma elemanları, tükürük proteinleri, tat alma ve beslenme tercihleri ile ilgili genetik çalışmaları içermektedir. Çürüğün karmaşık karakterli bir hastalık olması, birçok biyolojik ve çevresel faktörlerden etkilenmesi ve çürük ile ilişkili genetik araştırmaların yetersiz olması nedeniyle daha fazla sayıda genetik temelli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu derlemenin amacı, diş çürüğü ile ilişkili mevcut genetik çalışmalar ve gen polimorfizmleri hakkında kısa bir bilgilendirme sağlamaktır.