Osmaniye’de Yetiştirilen Yerfıstıklarında Hasat, Hasat Sonrası, Kurutma ve Depo Öncesi Dönemlerinde Aflatoksin Oluşumu

Aflatoksin bulasmasi yerfistigi ve urunlerinde rastlanan onemli sorunlarindan biridir. Bu calismada Osmaniye’de yetistirilen yerfistigi urununde farkli donemlerdeki toplam aflatoksin seviyelerinin ve bu toksin olusumlari icin kritik donemlerin belirlenmesi amaclanmistir. Calisma, 2010-2011 yillari arasinda Osmaniye’de deneme ve arastirma alanlarinda yurutulmustur. Yerfistigi tanelerinin toksin analizi icin hasat, hasat sonrasi, kurutma ve depo oncesi olmak uzere toplam 4 donemde ornekler alinmistir. Toplam aflatoksin olusumlari CD-ELISA (Competitive Direct-Enzyme Linked Immuno Sorbent Assays) yontemi ile belirlenmistir. Toksin analizleri sonucunda, deneme alaninda bez uzerinde kurutulan 96 yerfistigi orneginde aflatoksin kirliligi saptanmazken, arastirma alanlarinda toprak zemin uzerinde kurutulan 42 yerfistigi tane orneginin 41’inde 0.1-9.0 µg kg-1 arasinda toksin bulasikligi belirlenmistir. Aflatoksin kirliligi icerdigi belirlenen 18 adet yerfistigi tane ornegine IAC-HPLC (Immunoaffinity Chromatography-Reversed-Phase HighPerformance Liquid Chromatography) uygulanmistir. Her iki yontemle belirlenmis aflatoksin kirlilikleri birbirine cok yakin degerler olmustur. Aflatoksin duzeyleri; kurutma ve depo oncesi donemde, hasat ve hasat sonrasina gore daha yuksek bulunmustur. Sonuc olarak, kurutma ve depo oncesi evrelerinin aflatoksin olusumu icin kritik donemler oldugu sonucuna ulasilmistir