Nehirlerde sediment miktarinin belirlenmesinde ampirik modelleme tekniklerinin değerlendirilmesi

Nehirlerdeki sediment tasinim surecleri uzun yillardir onemli bir arastirma konusu olmustur. Nehirlerde tasinan sediment miktari, nehrin akimi ve sediment konsantrasyonu ile guclu bir iliski icerisindedir. Bu calisma, bu iliskiyi gostermeyi ve dort farkli modelleme teknigi olan MLR, PLS, SVM ve ANN metotlarini kullanarak sediment miktarini hesaplamayi amaclamaktadir. Turkiye’nin Dogu Akdeniz bolgesinde yer alan Goksu Nehri’ne ait akim, sediment konsantrasyonu ve sediment miktari modellerde girdi verisi olarak kullanilmistir. Bu calismanin amaci, nehir akimiyla tasinan sediment miktarinin tahmin edilmesinde ANN modelleme tekniginin etkisini degerlendirmektir. Verilerin yuzde ellisi modelin gelistirilmesi icin ogrenme seti olarak, kalan veriler ise modelin validasyonu  icin test seti olarak kullanilmistir. Test setinin belirleme katsayisi (r 2 pred ) dikkate alinarak dort modelin performansi degerlendirilmistir. Sonuclar ANN’nin en etkili yontem oldugunu (r 2 pred = 0.94) ve onu SVM’nin takip ettigini (r 2 pred =0.72) gostermektedir. MLR ve PLS ise Goksu Nehri’ndeki sediment miktarinin belirlenmesinde en az etkili yontemlerdir  (r 2 pred = 0.67). Bu nedenle, nehirdeki sediment miktarini tahmin etmek icin en etkili yontem, ANN’nin farkli konfigurasyonlari calisilarak arastirilmistir.